pszczyna.tv - pszczyńska telewizja internetowa

Telewizja pszczyna.tv

  • 15 kwietnia 2018
  • 4 maja 2018
  • wyświetleń: 20198

[ZDJĘCIA, WIDEO] Historyczne dzieje ziemi pszczyńskiej na wystawie

Za nami:

W czwartek, 26 kwietnia w budynku Stajni Książęcych miało miejsce uroczyste otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości". Wystawa będzie dostępna do zwiedzania do 31 marca 2019 r. Przy okazji wystawy Muzeum Zamkowe stworzyło niezwykły spot łączący przeszłość w teraźniejszością. Zachęcamy do jego obejrzenia, a także odwiedzenia ekspozycji!



W otwarciu wystawy przygotowanej przez Muzeum Zamkowe w Pszczynie wzięli udział m. in. wicewojewoda śląski Jan Chrząszcz, skarbnik województwa śląskiego Elżbieta Stolorz-Krzysz, dyrektor Wydziału Kultury Śląskiego Urzędu Marszałkowskiego Przemysław Smyczek, przewodnicząca Rady Powiatu Pszczyńskiego Barbara Bandoła, wicestarosta pszczyński Krystian Szostak, zastępca burmistrza Pszczyny Barbara Sopot-Zembok, a także przedstawiciele holenderskiego muzeum Huis Doorn, które wypożyczyło na wystawę kilka eksponatów.

Wystawa powstała dzięki ponad 10-miesięcznemu wysiłkowi ponad 100 osób. Materiały na wystawę pochodzą m. in. z zasobów Archiwum Państwowego w Katowicach oddziału w Pszczynie, Muzeum Czynu Powstańczego w Górze Św. Anny, Oddziału Muzeum Śląska Opolskiego w Opolu, Muzeum Miejskiego w Zabrzu, Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie, Muzeum Górnośląskiego w Bytomiu, Muzeum Militarnych Dziejów Śląska w Pszczynie, kolekcji prywatnych np. p. Norberta Kozioła, Parafii Wszystkich Św. w Pszczynie, Parafii Ewangelicko-Augsburska w Pszczynie, Muzeum Huis Doorn w Holandii, National Portrait Gallery i wielu innych źródeł.

Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r. · fot. Andrzej Grynpeter / pless.pl


Kuratorami wystawy składającej się z dwóch zasadniczych części są: Sylwia Smolarek-Grzegorczyk i Marcin Nyga, którzy odpowiadają za część wystawy zlokalizowaną w wozowni Stajni Książęcych, a także Agnieszka Modrzejewska i Bartosz Chwieralski, którzy są odpowiedzialni za część wystawy prezentującą fotografie ks. Bieloka i z frontu zachodniego I wojny światowej, prezentowane w budynku dawnego młyna. Konsultantem naukowym wystawy jest profesor Ryszard Kaczmarek.

W trakcie otwarcia wystawy myśl przewodnią wystawy wyraził dyrektor Muzeum Zamkowego w Pszczynie, Maciej Kluss - My nie będziemy komentować. My po prostu pokazujemy. Dyrektor Kluss zacytował także zapisy sprawozdania z powstania śląskiego, uczestnika III Powstania Śląskiego, polskiego działacza narodowego i plebiscytowego, Józefa Grzegorzka, który o tamtym trudnym dla ludzi zamieszkałych na tych ziemiach okresie pisał tak: Spokój domowy tysięcy rodzin śląskich został zniweczony. Żona występowała przeciwko mężowi, syn przeciwko ojcu, brat przeciwko siostrze, niemal dosłownie w ewangelicznym ujęciu jedni chcieli zostać przy Niemcach, drudzy należeć do Polski. Byli i tacy którym niełatwo było się zdecydować, tych serce ciągnęło do Polski, a interes do Niemiec. Liczba wahających się nie była mała. Najlepsi, długoletni przyjaciele zrywali przyjaźń na zawsze. A propaganda dwóch obozów tocząc bój zacięty bombardowała umysły ludów bezustannie - stwierdzając, że to chyba najlepszy komentarz do tamtych czasów.

Kurator wystawy, Marcin Nyga przedstawił, że idea wystawy, jej koncepcja zaszyfrowana jest od razu w tytule wystawy. Orzeł czarny to orzeł cesarskich Niemiec, zaś orzeł biały to orzeł odrodzonej po 123 latach Polski. Natomiast barwy niebieska i złota, związane są z tym małym wycinku Śląska, na ziemi pszczyńskiej. Kolory niebieski i złoty symbolizują barwy Górnego Śląska, a także barwy miasta Pszczyny. Twórcy wystawy tworząc ekspozycję, skupili się przede wszystkim na mieszkańcach, ludziach żyjących w tamtych czasach na tych ziemiach. Postanowili przez pryzmat losów tych mieszkańców opowiedzieć historię tamtych czasów. Przedstawiając na wystawie z jednej strony losy książąt pszczyńskich, a obok mieszkańców miasta, rolników, prostych ludzi żyjących w okolicy, przedstawili uczestników historii, tych którzy tę historię tworzyli, byli jej światkami. Przedstawiając zaś zakres czasowy sięgający od roku 1914 po 1922, autorzy wystawy ukazali moment wybuchu I wojny światowej, jako początek pewnego procesu, którego zakończeniem było włączenie tego fragmentu Górnego Śląska do Polski. Stąd ostatni fragment podtytułu - stulecie odzyskania niepodległości. Finał procesu dziejowego.

Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r.
Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r. · fot. Andrzej Grynpeter / pless.pl


Wystawa zbudowana jest w oparciu o trzy warstwy narracyjne. Pierwsza, najłatwiejsza w odbiorze, to warstwa wizualna. Warstwę tę tworzą przedmioty z epoki, m. in. oryginalny mundur cesarza Wilhelma II, wypożyczony na wystawę przez muzeum Huis Doorn z Holandii, czy urna plebiscytowa z Brzeźc, która na co dzień znajduje się w Muzeum Prasy Śląskiej w Pszczynie. Drugą warstwę, jak zaznaczają kuratorzy wystawy, która wymaga już większego wysiłku w odbiorze, tworzą odwołania do wszelkich pamiętników, wspomnień czy relacji, bardzo autentycznych nieraz w swej wymowie. I w końcu ostatnia warstwa, chyba najtrudniejsza w odbiorze, to dokumenty "wyciągnięte" z archiwów. Dokumenty, z których dowiadujemy się wielu nowych, nieznanych dotąd faktów bądź takich, o których była wiedza, ale niepełna, niewystarczająca do ich pełnego poznania. To wszystko odnaleźć można w wozowni Stajni Książęcych.

Równocześnie, w dawnym młynie, obejrzeć możemy drugą część wystawy, zbudowaną przede wszystkim wokół fotografii. Podzielona jest ona na dwie odrębne, ale jednakże ściśle ze sobą połączone ekspozycje. Jedna część to fotografie wykonane w Bieruniu Starym w latach 1914-1915 przez późniejszego proboszcza parafii Wszystkich Św. w Pszczynie, księdza Mateusza Bieloka. Utrwalone na szklanych kliszach aparatem wielkoformatowym zdjęcia przedstawiają zarówno sielski świat w przededniu wybuchu Wielkiej Wojny, jak i ten po ogłoszeniu mobilizacji, ukazują żołnierzy pruskich wraz z rodzinami, tuż przed wyruszeniem na front. Druga część wystawy to fotografie wykonane w technice fotostereo, odpowiedniku dzisiejszego obrazu 3D, na froncie zachodnim, we Francji. Tematyka tych zdjęć jest znacznie trudniejsza w odbiorze, głównie dlatego, że przedstawia ona okrutną wojnę okopową, ludzkie nieszczęścia. Fotografie na szklanych płytkach zostały wspaniale zaprezentowane w specjalnie na tę okazję wykonanych skrzynkach projekcyjnych, dających złudzenie zaglądania przez okulary do wnętrza np. okopów. Całości dopełnia inscenizacja, drobne rekwizyty. Niesamowite wrażenie robi także przedstawiony w jednej z sal szpital polowy.

Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r.
Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r. · fot. Andrzej Grynpeter / pless.pl


Wszystkim tym, którzy pragną poznać historię pszczyńskich powstańców, nie pozostaje nic innego, jak udać się do Stajni Książęcych w Pszczynie i samemu naocznie przekonać się jakie tajemnice odkrywa przed nami najnowsza wystawa Muzeum Zamkowego w Pszczynie pt. "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości".

Organizatorem jest Muzeum Zamkowe w Pszczynie. Wystawa zorganizowana została przy współpracy Archiwum Państwowego w Katowicach Oddział w Pszczynie.

Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r.
Otwarcie wystawy "Orzeł czarny. Orzeł biały. Ziemia pszczyńska 1914-1922. W stulecie odzyskania przez Polskę niepodległości" w Muzeum Zamkowym w Pszczynie - 26.04.2018 r. · fot. Andrzej Grynpeter / pless.pl

Andrzej Grynpeter, BM / pless.pl

Komentarze

Zgodnie z Rozporządzeniem Ogólnym o Ochronie Danych Osobowych (RODO) na portalu pless.pl zaktualizowana została Polityka Prywatności. Zachęcamy do zapoznania się z dokumentem.

Facebook